5 sierpnia judaizm obchodził święto „Tisza be-Aw” (dziewiąty aw), najsmutniejszy dzień żydowskiego roku. Dziewiąty dzień miesiąca aw upamiętnia zburzenie pierwszej i drugiej Świątyni w Jerozolimie, gdyż tak się zdarzyło, że w 586 r. p.n.e. Babilończycy zburzyli Świątynię Salomona 9. dnia miesiąca aw, a sześć wieków później, w 70 roku n.e., tego samego dnia i miesiąca, Rzymianie spalili drugą Świątynię, odbudowaną przez Żydów, którzy wrócili z wygnania, a rozbudowaną później przez Heroda Wielkiego. Świątynia płonęła jeszcze całą noc 10. dnia miesiąca aw.
Przyczyny zniszczenia Świątyni
„Jerozolima została zburzona jedynie dlatego, że ludzie nie napominali się nawzajem, jak zostało napisane: «Ich książęta stali się podobni baranom, które nie mogą znaleźć pastwiska»; podobnie jak każdy baran kieruje swą głowę ku baranowi, który podąża przed nim, tak samo ludzie żyjący w owym pokoleniu zwieszali głowy ku ziemi i nie upominali się nawzajem” (Szabat 119b). Jednakże „…wspomina się o wielu innych przyczynach, które doprowadziły do zniszczenia świątyni, między innymi o bezczeszczeniu Szabatu przez naród Jisraela, o zaniedbywaniu odmawiania modlitwy Szema rano i wieczorem, o nieprzykładaniu dostatecznej wagi do uczenia dzieci Tory, a w końcu o ogólnym braku szacunku dla mędrców widocznym u ludzi, którzy ich otaczali. Wszystkie te grzechy przyczyniły się do zniszczenia Świątyni i wygnania. Każdy z nich z osobna wystarczyłby dla uzasadnienia takiej kary. Tak więc zaniedbywanie w kwestii wzajemnego napominania siebie uznaje się tutaj za śmiertelny błąd, który sam z siebie wystarczyłby, by sprowadzić karę na lud”. /Tora Pardes Lauder, Dewarim, Kraków 2006, s. 37/
„Tora ustana przedstawia niewiele szczegółów działań wojskowych, które towarzyszyły oblężeniu Jerozolimy przez Rzymian w I wieku, jednak wyraźnie podkreśla podstawowy przekaz: Świątynia została zburzona z powodu grzechów Żydów, a przede wszystkim z powodu bezinteresownej nienawiści pomiędzy samymi Żydami (BT Yoma 9b). Talmud wspomina jak małostkowa sprzeczka o honor między dumnymi żydowskimi możnymi zakończyła tę uniwersalną dla niektórych tragedię (BT Gittin, 55b). Nauka tradycji żydowskiej jest jednoznaczna: należy być ostrożnym i rozważnym w działaniach, gdyż ich długofalowe konsekwencje są niemożliwe do przewidzenia. Co najważniejsze zaś, Żydzi sami ponoszą ostateczną odpowiedzialność za zburzenie Świątyni i wygnanie z Ziemi Izraela”. /Yakov M. Rabkin, „W imię Tory, Żydzi przeciwko syjonizmowi”, Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa 2007, s. 27/
Czasy Mesjańskie
Jak podaje Alan Unterman w „Encyklopedii tradycji i legend żydowskich” : „W wieku mesjańskim dziewiąty aw stanie się pogodnym świętem, lecz kto nie opłakiwał zniszczenia Świątyni, nie dostąpi łaski ujrzenia jej odbudowy”. Wielu chrześcijan dziwi fakt, że według tradycji żydowskiej zarówno Świątynię Jerozolimską, jak i państwowość Izraela odbuduje Mesjasz. Uważają bowiem, że Świątynia w Jeruszalaim przestała mieć jakiekolwiek znaczenie, co wynika wprost z przyjęcia hipotezy abrogacji.
Gdy Jeszua zmartwychwstał i spotykał się ze swoimi uczniami: „Podczas jednego z takich spotkań polecił, aby nie opuszczali Jeruszalaim, ale czekali na to «co obiecał Ojciec, a o czym ode mnie słyszeliście. Bo Johanan zanurzał ludzi w wodzie, ale za kilka dni wy będziecie zanurzeni w Ruach Ha-Kodesz!». Kiedy byli razem zapytali Go: «Panie, czy teraz przywrócisz niezawisłość Izra’elowi?»” (Dzieje Wysłanników 1:4-7 NTPŻ).
W pytaniu uczniów widoczna jest tęsknota za spełnieniem obietnic proroczych dotyczących Mesjasza-Króla, mówiących, że „Wielkie będzie Jego panowanie w pokoju bez granic na tronie Dawida i nad Jego królestwem, które On utwierdzi i umocni prawem i sprawiedliwością, odtąd i na wieki. Zazdrosna miłość Pana Zastępów tego dokona. (Iz 9:6 BT). Warto zwrócić uwagę na to, iż odpowiedź Jeszui jest ZGODNA Z TRADYCJĄ ŻYDOWSKĄ: „Nie musicie znać dat ani godzin; to Ojciec ma je pod swoją władzą”, która przeczy tzw. teologii zastąpienia, bo dotyczy odpowiedzi na pytanie: „Panie, czy teraz przywrócisz niezawisłość Izra’elowi?”
Jeszua zapewnia, że się to stanie – Boże obietnice są nieodwołane – jednak wiedza o czasie spełnienia tej obietnicy należy do tylko samego Boga.
Trzy przysięgi
Korzystając z tekstu zamieszczonego na stronie http://shearim.blogspot.com/2007/12/talmudic-reason-for-anti-zionism.html zaprezentuję jakie jest podejście tradycyjnego judaizmu do odbudowy świątyni oraz państwa Izrael.
Talmud (Ketubot 111b-111A) wspomina, że w babilońskiej diasporze tuż po zburzeniu Pierwszej Świątyni toczyła się dysputa czy jest dozwolone, aby Żydzi powrócili do Ziemi Izraela (Erec Jisrael). Odpowiedź jest jednoznaczna: Nie!
Rabbi Jehuda powiedział: Ten, kto wstępuje z Babilonu do Ziemi Izraela przestępuje pozytywne przykazanie. Tylko Bóg decyduje o zakończeniu wygnania. W związku z tym, to On da nam znak. Kategorycznie zabrania się, aby czynić jakiekolwiek własne wysiłki, aby spieszyć z powrotem do Erec Jisrael (Ziemi Izraela).
Rabin Ze’ira twierdził, że prawo to ma zastosowanie tylko do świątyni i służby Bożej, a nie do Żydów. Rabbi Jehuda odpowiada, że imigracja do Ziemi Izraela jest zabroniona i cytuje Pieśń Nad Pieśniami 2, 7: „Zaklinam was, córki jerozolimskie na łanie albo gazele, nie rozbudzajcie ani nie płoszcie miłości, póki sama nie zechce”.
Ta metafora uczy nas, że jesteśmy związani przysięgą, aby nie powracać masowo do Ziemi Izraela, aż do czasu ostatecznego odkupienia. Jednak rabin Ze’ira zinterpretował ten werset, że Żydzi nie powinni zasiedlać Ziemi Izraela przy użyciu siły.
„Córki Jerozolimy” są to wszystkie żydowskie pokolenia, które zobowiązane zostały przysięgą od Boga, aby nie przyspieszać przyjścia Mesjasza zanim On nie podejmie decyzji. W przypadku powrotu Żydów do Izraela, może to wzbudzić Bożą bezwarunkową miłość, jaką On ma do narodu Izraela i wpłynąć w pozytywny sposób na decyzję Boga, niejako zmuszając Go do przysłania Mesjasza. Jakkolwiek wyrażenie „gazele i łanie” oznacza, że jeśli Żydzi złamią przysięgę przed czasem, będą ścigani jak gazele i łanie.
Rabin Jehuda związuje lud Izraela trzema przysięgami, które przytoczę poniżej. Trzy powody przysiąg można odnaleźć trzy razy w Pieśni nad Pieśniami [2:7, 5:8 i 8:4]; wszystkie zaczynają się od słów: „Zaklinam was, córki jerozolimskie…”. Tłumaczenie i komentarz pod nim za: „Pieśń nad Pieśniami i Targumu” wg rabina Sachy Pecarica, Stowarzyszenie PARDES, Kraków 2008.
1. Żydzi nie powinni gromadzić się w Ziemi Izraela, przy użyciu siły.
„Zaklinam was, córki jerozolimskie na łanie albo gazele, nie rozbudzajcie ani nie płoszcie miłości, póki sama nie zechce” [Pieśn Nad Pieśniami 2:7].
„Owo zaklinanie kierowane jest zarówno do Jisraela, jak również do innych narodów. Z jednej strony Bóg zaklinał Jisraela, aby nie buntował się przeciw jarzmu narzucanemu przez obce panowanie, z drugiej zaś panujących, by jarzmo nakładane przez nich na Jisraela nie było zbyt ciężkie, czym mogliby doprowadzić do przedwczesnego końca wygnania”. /Komentarz wg „Pieśń Nad Pieśniami”
2. Żydzi nie powinni buntować się przeciwko narodom, wśród których żyją.
„Zaklinam was, córki jerozolimskie! Jeżeli znajdziecie mojego ukochanego, powiedzcie mu, że chora jestem z miłości” [Pieśń nad Pieśniami 5:8]
„W warstwie alegorycznej werset ten mówi, że zgromadzenie Jisraela zaklina narody świata, by w jego imieniu zaświadczyły w przyszłości przed Wszechmocnym, niech będzie błogosławiony, że wszystkie trudy wygnania znosiło ono z miłością, a wszystkie jego choroby i zmartwienia wynikały z nieobecności Szechiny [emanacja obecności Boga], która była jego jedynym celem i nadzieją”.
3. Bóg zobowiązał narody, aby nie podporządkowywały sobie narodu żydowskiego więcej niż jest to konieczne.
„Zaklinam was, córki jerozolimskie, żebyście nie rozbudzały ani nie płoszyły miłości, póki sama nie zechce” [Pieśń nad Pieśniami 8:4]
„Według Targumu to Maszijach zwraca się tu do Jisraela: «Zaklinam was, ludu mój, domu Jisraela, żebyście nie burzyli się przeciw narodom świata, chcąc uciec z wygnania (…). Chwilę jeszcze zaczekajcie, aż narody, które wspięły się, żeby wydać wojnę Jerozolimie, zostaną zniszczone. A Bóg świata będzie pamiętał, z waszego powodu, miłość sprawiedliwych i będzie miłe Bogu wykupienie was»”.
Wg tradycyjnego judaizmu, Żydzi nigdy nie zostali zwolnieni z tych przysiąg, obowiązują one również dzisiaj. Dlatego wielu Żydów nie zaaprobowało państwa Izrael. Nazywają go „państwem syjonistycznym”. Niektórzy czują się obywatelami Jordanii, a nie Izraela, choć mieszkają w Erec Jisrael!
Ci Żydzi nie akceptują także pomysłu odbudowy trzeciej świątyni w Jerozolimie, w przeciwieństwie do wielu organizacji żydowskich, które już przygotowują kohenów i lewitów do służby w świątyni, którą zamierzają odbudować.
Obie grupy to Żydzi wierzący. Obie grupy znają proroctwa, jak choćby to z ostatniego rozdziału Izajasza, w którym Bóg głosi: „Przybędę, by zebrać wszystkie narody i języki; przyjdą i ujrzą moją chwałę. Ustanowię u nich znak i wyślę niektórych ocalałych z nich do narodów Tarszisz, Put, Meszek i Rosz, Tubal i Jawan, do wysp dalekich, które nie słyszały mojej sławy ani nie widziały mojej chwały. Oni ogłoszą chwałę moją wśród narodów. Z wszelkich narodów przyprowadzą jako dar dla Pana wszystkich waszych braci – na koniach, na wozach, w lektykach, na mułach i na dromaderach – na moją świętą górę w Jeruzalem – mówi Pan – podobnie jak Izraelici przynoszą ofiarę z pokarmów w czystych naczyniach. Z nich także wezmę sobie niektórych jako kapłanów i lewitów – mówi Pan. (Izajasz 66: 18-21 BT)
Zakończę słowami Jezusa, które nie wszyscy chrześcijanie chcą zaakceptować: „Jeszua powiedział im: 'No właśnie. Mówię wam, że w odrodzonym świecie, kiedy Syn Człowieczy zasiądzie na swym tronie chwały, wy, którzyście poszli za mną, też zasiądziecie na dwunastu tronach i będziecie sądzić dwanaście plemion Izra’ela”. (Mat. 19:28 NTPŻ). Kluczowym tutaj o słowo 'sądzić’, w znaczeniu 'rządzić’, będą sędziami takimi jak sędziowie Izraela po czasach Jozuego (patrz Obj. 5:10).
Więcej na temat antysyjonizmu w kolejnym wpisie.
Zdjęcie drugiej świątyni pochodzi ze strony: http://ferrelljenkins.wordpress.com/2009/12/06/a-model-of-a-day/