-
„Memoria futuri”
Szalom!
Witryna modlitwa.pl poświęcona została modlitwie judeochrześcijańskiej i stosunkom chrześcijańsko-żydowskim.
Przesłaniem strony są słowa Gezy Vermesa: Moim celem nie jest pouczanie czytelników, lecz raczej nakłonienie ich do odkrywczej podróży. A w tej podróży, jaką człowiek odbywa, bardzo ważne jest, aby życie prowadzić etycznie, niczym modlitwę. Stąd znajdziecie tutaj wiele słów o tym, co judaizm nazywa monoteizmem etycznym.
Poniżej została zamieszczona prezentacja dotycząca modlitwy. To dla tych czytelników, którzy zainteresowani są prowadzeniem życia z modlitwą do Świętego Jedynego, Boga Izraela – Niech Imię Jego będzie błogosławione!
Wprowadzenie do modlitwy w. 1.0
Wstęp do modlitwy wersja 1_0 – pokaz slajdów w formacie Power Point 2007 (ppsx)
Wstęp do modlitwy wersja 1_0 – pokaz slajdów w formacie Power Point 97-2003 (pps)
Wstęp do modlitwy wersja 1_0 – prezentacja w formacie OpenDocument (odp)
„Wiara znajduje swój najszczerszy wyraz w modlitwie, gdyż tylko ten zwraca się z błaganiem do Boga, kto wierzy w Niego i w Jego wolę pomagania swoim stworzeniom”.
Abraham Cohen „Talmud”, Cyklady, Warszawa 2002, s.104
Precedensy Zagłady
Zagłada, wyraz ten pisany dużą literą, to pojęcie będące synonimem zapożyczonego z języka angielskiego terminu Holocaust i hebrajskiego Szoa (Shoah), od niedawna, ale już w powszechnym odbiorze oznacza „zagładę Żydów podczas II wojny światowej”. Z pojęciem tym wiąże się jednak pewien, dość powszechny błąd poznawczy, powodowany przez sposób działania naszego mózgu. Wiążemy z nim bowiem totalność II wojny światowej i przypisujemy mimochodem pojęciu Zagłada podobny charakter, gdy tymczasem jego zasięg był ograniczony terytorialnie. Być może właśnie dlatego Raul Hilberg określił zasięg terytorialny tego bezprecedensowego wydarzenia nadając tytuł Zagłada Żydów europejskich[1] (tytuł angielski: The Destruction of The European Jews, [1961]) swemu monumentalnemu dziełu (1600 stron w rękopisie[2]) poświęconemu w całości tej tematyce.
Edukacja Jezusa
Ewangelista Marek odnotowuje, że mieszkańcy rodzinnego miasta Jezusa, Nazaretu, widząc cuda czynione przez Jezusa i słuchając jego nauczania w synagodze pytali ze zdziwieniem: Czy nie jest to cieśla, syn Maryi, a brat Jakuba, Józefa, Judy i Szymona? Czyż nie żyją tu u nas także Jego siostry? (Mr 6:3 BT). Podobnie relacjonuje Mateusz pojawienie się Jezusa ze swoimi uczniami w synagodze w Nazarecie: Skąd u Niego ta mądrość i cuda? Czyż nie jest On synem cieśli? Czy Jego Matce nie jest na imię Mariam, a Jego braciom Jakub, Józef, Szymon i Juda? Także Jego siostry czy nie żyją wszystkie u nas? Skądże więc ma to wszystko? (Mt 13:54-56). Podsumowując, Marek informuje nas, że Jeszua był cieślą, a Mateusz, że był synem cieśli. Wnioskować z tych informacji można, że wykształcenie w zakresie wykonywania tego rzemiosła Jezus nabył od Józefa.
Rodzina Jezusa
Co wiemy o rodzinie Jezusa?
Rodzice
Na pewno możemy powiedzieć, że rodzice Jeszui byli głęboko wierzącymi Żydami. Związek jaki tworzyli miał charakter endogamiczny. J. Eisenberg w następujący sposób uzasadnia takie uwarunkowanie dla zawarcia małżeństwa: „Już w czasach biblijnych prawo żydowskie narzucało endogamię. Biblia przestrzegała Hebrajczyków, jeszcze przed dojściem do Ziemi Obiecanej, by nie zawierali małżeństw z córkami mieszkańców Kanaanu, bo mogą wrócić do pogaństwa. (Pwt. 7, 3-4)
[…] Chociaż rabini są świadomi, że dzisiejszych gojów nie sposób porównać z dawnymi poganami, jednak nadal uważają, że utrzymanie ciągłości judaizmu wymaga, by zarówno matkę, jak ojca charakteryzowała ta sama pobożność i wspólne przywiązanie do Tory. Akt ślubu, w czasie którego pan młody wkłada pannie młodej obrączkę, mówiąc: Jesteś mi poświęcona zgodnie z Prawem Mojżesza i Izraela, zakłada zresztą, że obydwoje małżonkowie podlegają temu samemu Prawu. Nie ma tu żadnego rasistowskiego przesądu, jeśli nie-Żyd nawróci się i przyjmie Torę, stanie się pełnoprawnym Żydem i zwie się go odtąd »synem ojca naszego Abrahama«. Dowodzi to niezbicie, że nie chodzi tu o kwestie rasy, lecz wiary”[1]. Tak też było w tamtych czasach.
Notarikon JESZU
Jedną z nielicznych zalet filmu Mela Gibsona noszącego tytuł Pasja, jest zapoznanie widowni filmowej z imieniem Jezusa, którego brzmienie to: Jeszua, zarówno w języku hebrajskim, jak i aramejskim, w którym toczą się dialogi filmu. Jednak gdy zadamy sobie pytanie, jak rodzice i inni współcześni Jezusa wymawiali jego imię, odpowiedź nie będzie prosta. Na pewno możemy tylko stwierdzić, że nie używali greckiej transliteracji, która utrwaliła się w chrześcijaństwie, bo jego rodzina nie należała do zhellenizowanych Żydów. (Na temat rodziny Jezusa postaram się popełnić oddzielny wpis).
Vendyl Jones − Bogobojny poszukiwacz Arki Przymierza
Profesor Vendyl Jones, znany biblista i archeolog, w swojej autobiograficznej opowieści, pt. Manuskrypty z Qumran, twierdzi, że „istnieją dwie wersje powstania scenariusza” jednego z najbardziej kasowych filmów wszechczasów Poszukiwacze zaginionej arki i dodaje: „Możliwe, że w każdej z nich kryje się część prawdy” [1].
Dzień Siedmiu Praw Synów Noego
Był taki dzień − parafrazując słowa kolędy Czerwonych Gitar − dzień nieznany, choć doniosły, w którym Kongres USA postanowił uzmysłowić swojemu narodowi, iż − jak trafnie to ujął Piotr Majdanik − prawa noachickie są fundamentem cywilizacji, uchwalając w tym celu specjalną rezolucję. /Piotr Majdanik, Tora dla narodów świata, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Warszawa-Toruń, 2015, s. 11-12/. W swojej pracy dr Turkanik zwraca uwagę na fale zainteresowania prawami noachickimi jakie miały miejsce w historii, zarówno w środowiskach religijnych, humanistycznych, jak i naukowych, przytaczając je we wstępie swojej pracy. Mam nadzieję, że spotkają się one również z zainteresowaniem czytelnika tego wpisu.
TADEUSZ ZADERECKI, postać nieznana
Tadeusz Zaderecki to postać mało znana, zepchnięta na margines pamięci społecznej. Nie można nawet odnaleźć w internecie informacji biograficznych na jego temat. Nie wiem kiedy się urodził i kiedy zmarł. W katalogu on-line Biblioteki Jagiellońskiej można wyszukać kilka publikacji, których jest autorem. I na tej podstawie można by domniemywać, że datowaną jako ostatnia pozycją był utwór literacki wydany w Warszawie w roku 1947 nakładem Składu Głównego Spółdzielni Wydawniczej „Wiedza”, noszący tytuł: Legenda krwi. Analiza krytyczno-historyczna tzw. „mordu rytualnego” / Ogólnopolska Liga do Walki z Rasizmem.
EDMUND MENACHEM STEIN (1893–1943)
W Bibliotece cyfrowej zostały umieszczone kolejne publikacje dra Edmunda Steina (Chiel Mendel). Wcześniej umieściłem tam „Judaizm a hellenizm” jego autorstwa. Teraz pojawiło się pięć innych utworów literackich jego autorstwa.
Edmund Menachem Stein (1893-11-20 – 1943-11-05) był historykiem filozofii, filologiem klasycznym, historykiem starożytności oraz docentem i rektorem Instytutu Nauk Judaistycznych w Warszawie.
Kim jest „goj”?
Goj, to mało znane słowo, często mylone w obecnych czasach ze słowem gej. Dodatkowo bardzo łatwo popełnić błąd fonetyczny, szczególnie gdy nie zna się znaczenia obu terminów. Na jego temat krąży wiele mitów i nieprawdziwych informacji.
Rafał Żebrowski, omawiając hasło goj w Polskim Słowniku Judaistycznym, nadmienia, że „…słowo goj szybko znalazło się na czarnej liście cenzorów chrześcijańskich, wobec czego w Europie − w przeciwieństwie do dzieł powstających w krajach muzułmańskich − zaczęto je zastępować słowem AKUM [oznaczającego czcicieli gwiazd i planet, początkowo odnoszącego się do chaldejskich czcicieli gwiazd]”. I dalej: „Wypreparowywanie z tekstów talmudycznych pozbawionych kontekstu cytatów dotyczących gojów lub wręcz zmyślanie ich, stało się ulubionym chwytem autorów − także polskich − tekstów antyjudaistycznych i antysemickich. Cytaty te miały dowodzić, że Żydzi są ludem przewrotnym nie przebierającym w środkach i wrogim wobec wszystkich innych narodów” /Polski Słownik Judaistyczny, tom. 1, Pruszyński i S-ka, Warszawa 2003, s. 495/.
Mesjasz według Kolosan 1: 15-16
On (Mesjasz) odzwierciedla charakter Boga, ponieważ jako jedyny wypełnił wolę Bożą w sposób doskonały przestrzegając wszystkich przykazań Tory, przez co ustrzegł się grzechu.
Świece Chanukowe Maurycego Szymela
ZAPAL ŚWIECZKĘ CHANUKOWĄ
Patrz jak smutno jest za oknem, patrz jak biało,
Tak już mało nam radości pozostało,
Ty masz ręce dobre i kobiece,
Zapal, zapal chanukową świecę.
Widzisz, dawniej dziad mój z, krawiec z Toporowa,
Wiódł w ten wieczór mnie do okna i całował –
I zapalał żółtą ręką po kolei
Osiem świateł smutku i nadziei.
Widmo światła Tory
„Wiara żydowska nie polega na wyrażaniu zgody na tezy teologiczne, lecz na pamięci o wydarzeniach. W judaizmie wiarę wyraża pamięć. Podkreślił to średniowieczny poeta i filozof Juda Halewi, zwracając uwagę, że Dekalog nie zaczyna się zdaniem: Musisz wierzyć w Boga. Nie zaczyna się od nakazu, aby wierzyć w Boga, gdyż to On stworzył świat. Dekalog zaczyna się od przypomnienia: ‘Ja jestem Pan, twój Bóg, który Cię wywiódł z ziemi egipskiej, z domu niewoli’ (Wj 20,2). Lud, który stanął pod górą Synaj, nie pamiętał stworzenia świata; nie było wtedy bowiem nikogo oprócz Boga”. /Byron L. Sherwin, Duchowe dziedzictwo Żydów polskich, Oficyna Wydawnicza Vocatio, Warszawa 1995, s. 104-105/
Szóste przykazanie rabiniczne
6. Przykazanie błogosławienia każdej rzeczy.
Błogosławieństwa wypowiada się (między innymi) przed wszystkimi przyjemnościami (jak: jedzenie, picie, wąchanie miłego zapachu) oraz przed spełnieniem micwy [przykazania].
/Szewa Micwot Derabanan, Siedem Przykazań Rabinicznych w: Ewa Gordon, Tarjag Micwot, 613 Przykazań Judaizmu oraz Siedem przykazań rabinicznych i Siedem przykazań dla potomków Noacha, Fundacja Laudera, Kraków 2000, s. 120, dostępne też w wydaniu Austerii, Kraków 2010/
Piąte przykazanie rabiniczne
5. Przykazanie odmawiania Hallelu.
Cały Hallel to Psalmy od 113 do 118; Pół-Hallel (Checi Hallel) nie zawiera Psalmów 115 i 116. Cały Hallel odmawia się w Erec Jisrael przez 18 dni:
– przez 7 dni Sukot,
– Szemini Aceret,
– 8 dni Chanuki,
– Pesach,
– Szawuot;
w Diasporze przez 21 dni:
–7 dni Sukot,
– Szemini Aceret,
– 8 dni Chanuki,
– pierwszy i drugi dzień Pesach,
– Simchat Tora,
– Pierwszy i drugi dzień Szawuot. (W Diasporze święta trwają dwa dni).
Pół-Hallel odmawia się w Rosz Chodesz i pozostałe dni Pesach.
/Szewa Micwot Derabanan, Siedem Przykazań Rabinicznych w: Ewa Gordon, Tarjag Micwot, 613 Przykazań Judaizmu oraz Siedem przykazań rabinicznych i Siedem przykazań dla potomków Noacha, Fundacja Laudera, Kraków 2000, s. 120, dostępne też w wydaniu Austerii, Kraków 2010/
Ubogi pomaga, bogacz płacze
„A gdy zamieszka u ciebie cudzoziemiec, w kraju waszym, nie uciskajcie go. Jak każdy z krajowców między wami będzie u was cudzoziemiec, zamieszkały przy was, i będziesz go miłował jak samego siebie; gdyż cudzoziemcami byliście na ziemi Micraim: Jam Wiekuisty, Bóg wasz!”. Tak w w przekładzie Izaaka Cylkowa brzmią wersety parszy Kedoszim z księgi Kapłańskiej (Leviticus 19:33-34). Znamienne, że to parsza, która jest centralną częścią Tory, a rozdział 19-ty mówi o miłości bliźniego (werset 18-ty zawiera drugie przykazanie miłości, znane wszystkim chrześcijanom).
Czwarte przykazanie rabiniczne
4. Przykazanie mycia rąk.
Rytualnie umywa się ręce aż do nadgarstka, czystą, nieużywaną wodą, laną z garnka. Między innymi po wstaniu rano i przed jedzeniem chleba.
/Szewa Micwot Derabanan, Siedem Przykazań Rabinicznych w: Ewa Gordon, Tarjag Micwot, 613 Przykazań Judaizmu oraz Siedem przykazań rabinicznych i Siedem przykazań dla potomków Noacha, Fundacja Laudera, Kraków 2000, s. 119, dostępne też w wydaniu Austerii, Kraków 2010/
.
Ateizm – religia współczesności
W radzieckim, zeświecczonym społeczeństwie następowały pewne zdarzenia, które powodowały, że ludzie wychowani w duchu wszechogarniającego ateizmu i walki z religią, przeżywali zmianę postaw życiowych. Mówił o tym generał Mirosław Hermaszewski, pierwszy Polak, który był w kosmosie. Słynne już jest jego stwierdzenie z wywiadu udzielonego w 2010 roku Nowej Trybunie Opolskiej: „Nie znam nikogo, kto był wierzący i wrócił stamtąd ateistą, ale znam takich, co polecieli w kosmos jako niewierzący, a wrócili z wiarą. Mam tu na myśli głównie kolegów ze Wschodu. Właściwie 95 procent radzieckich kosmonautów nawróciło się”.
Trzecie przykazanie rabiniczne
3. Przykazanie [zapalania] świateł chanukowych. Światła chanukowe zapala się przez osiem dni Chanuki w ciągu pół godziny po zmroku.
/Szewa Micwot Derabanan, Siedem Przykazań Rabinicznych w: Ewa Gordon, Tarjag Micwot, 613 Przykazań Judaizmu oraz Siedem przykazań rabinicznych i Siedem przykazań dla potomków Noacha, Fundacja Laudera, Kraków 2000, s. 119, dostępne też w wydaniu Austerii, Kraków 2010/
Jest to drugie, z rabinicznych przykazań dotyczące zapalania świec i trzecie upamiętniające cud. Pierwsze, jak pamiętamy, upamiętnia cud uratowania Izraela przed zgotowaną im zagładą, drugie, to upamiętnienie cudu podczas przymierza synajskiego, podczas którego Izrael usłyszał dwie wersje przykazań dekalogu w jednej wypowiedzi Boga.
Drugie przykazanie rabiniczne
2. Przykazanie [zapalania] świec szabatowych.
Świece szabatowe zapala się na 18 minut przed zachodem słońca”.
/Szewa Micwot Derabanan, Siedem Przykazań Rabinicznych w: Ewa Gordon, , Tarjag Micwot, 613 Przykazań Judaizmu oraz Siedem przykazań rabinicznych i Siedem przykazań dla potomków Noacha, Fundacja Laudera, Kraków 2000, s. 119, dostępne też w wydaniu Austerii, Kraków 2010/
Według miary czasu opisanej w pierwszym rozdziale Genesis, dzień rozpoczyna się wieczorem dnia poprzedniego. Brzmi to jak błąd logiczno-językowy, ale nie jest to pleonazm. Chodzi o to, że doba w Biblii zaczyna się o zachodzie słońca. Stąd taka biblijna doba obejmuje dany dzień, dla przykładu sobotę oraz część poprzedniego dnia, czyli piątkowy wieczór od zachodu słońca. Kończy się z kolei z chwilą pojawienia się trzech gwiazd w sobotni wieczór. Na ten moment należy się odpowiednio przygotować.
